Projeyi tasarlama ve içerikleri hazırlama aşamasında en önem verdiğim konulardan biri katılımcılarımızın teori ve pratikte liderliğe dair içselleştirecekleri öğeleri doğru seçmek ve Türkiye’nin ilk sektörel liderlik projesi olan çalışmamızda bizlerle olacak genç kadınları doğru rol modellerle bir araya getirebilmekti. Katılımcılarımız yani değerli geleceğin rol model lider kadınlarının kariyer yolculuklarının bir noktasında hayatlarına dokunabilmiş olmayı umuyor, bizlerle oldukları için çok teşekkür ediyorum. Ve projemize hiç tereddüt etmeden destek veren tüm kadınlara minnettarım: en başta sevgili proje gönüllü ekibimiz ve İdari Koordinatörümüz -birlikte çok şey öğrendik-, eğitmenlerimiz, sektörel toplantı ve seminer/atölye çalışması konuklarımız ve elbette birbirinden değerli mentorlarımız... Bu proje vasıtasıyla kızkardeşlik bağlarını kuvvetlendirip kıymetli bir destek ağı kurduğumuza ve bundan sonraki süreçte de katılımcılarımızın üstün başarılarını duymaya devam edeceğimize yürekten inanıyorum.
Geleceğin Rol Model Lider Kadınları Projesi’ni Aslı hocadan ilk duyduğumda henüz 3. Sınıf öğrencisiydim ve duyunca çok heyecanlanmıştım. Hiç tereddüt etmeden Aslı hocaya projede yer almak istediğimi söyledim ve 2 yıl kadar bir süre gönüllü olarak çalışarak projeyi tamamlamış bulunmaktayım. Projenin amaçladıkları çok önemliydi benim için; kadınları güçlendirmek. Birçok sektörden farklı farklı 100’e yakın kadınla tanışmak, onların tecrübelerini, paylaşımlarını dinlemek ayrı bir deneyimdi ve daha önce farkına varamadığım birçok toplumsal, kurumsal ve kültürel engelin, problemin farkına varmamı sağladı. Benim için çok aydınlatıcı bir proje oldu ve hatta yüksek lisansta toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmaları programına başvurmam için de motivasyon oldu. Zaten okulda aldığımız sosyoloji derslerinde kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğin ve cinsiyet rollerinin kalıplaşmış olduğunun bilincindeydim fakat somut örneklerle, gerçek insanlarla bu duruma şahit olduğum zaman bu konu üzerinde çalışıp, çözüm üretmeyi daha fazla istedim. Umarım, proje biz gönüllüleri ve katılımcıların hayatlarına bir nebze de olsa dokunmuş ve fark yaratabilmiştir. Ben bu açıdan kendimi çok şanslı görüyorum. Kurduğumuz sosyal ağlarla hatta kızkardeşlik ilişkileriyle daha da güçlü olacağımızı biliyorum ve bu yüzden de iletişimimizi hiçbir zaman koparmak istemiyorum. Birbirimize destek olabildiğimiz sürece güçlüyüz. Bu güzel proje için öncelikle Aslı hocaya, daha sonra koordinasyonumuzu sağlayan İrem’e, işbirliği içerisinde birbirimize destek olarak çalıştığımız sevgili gönüllü arkadaşlarıma ve deneyimlerinden kendime ders çıkarttığım tüm katılımcılara teşekkür ederim.
Aslı Hoca ile beraber çalışırken sonlarında doğru dahil olduğum bu projenin bir parçası olabildiğim için çok mutlu hissediyorum. Bu projenin büyüyüp geliştiği dönemi dışarıdan gözlemleyebilme fırsatı olan biri olarak şunları paylaşmak isterim; hepimizin bildiği üzere sadece kadın olduğumuz için sınırlı roller biçiliyor. Bireysel olarak, cılız bir iç ses bize bu rollerin aslında ne kadar yapay olduğunu ve bu rollere uygun davranmamanın da doğru bir seçenek olduğunu söylüyor. Ancak kadınlar bir araya geldiğinde o cılız ses gürleşip güç kazanıyor ve değişim için herkesi harekete geçiriyor. Bir şekilde bu projeye dahil olan herkesin aynı zamanda değişim için harekete geçmeye hazır birer bireye dönüşüyor. Çalışma grupları apayrı olan kadınlarınların hep beraber hareket ettiğini görmek benim için de bir ilham kaynağı oldu. Durmadan çalışan proje ekibine ve ilham aldığım katılımcılara çok teşekkür ederim.
Geleceğin lider rol model kadınları projesi, kadınların, iş hayatının rekabetçi doğasının dışınında tecrübelerini paylaşmalarını ve ortak bir feminist duruş yaratmalarını mümkün kıldığı için gönüllülerden katılımcılara herkes için ilham vericiydi.Kadın olmakla birlikte gelen bütün sorumlulukların ve rollerin ötesinde, sadece bir birey olarak hayatta var olma çabamızı anlamlandıran her paylaşım çok değerliydi çünkü ancak bu şekilde toplumsal cinsiyetin yeni baştan şekillenebileceğine inanıyorum. Erkek egemen dünyanın empoze etmeye çalıştığı olumsuz kadın ilişkilerinin karşısında, kızkardeşlik duyguları etrafında birleşerek ve birbirimizin başarılarını destekleyerek durabilmenin değerini görebilmek, eminim ki hepimiz için sonsuz bir umut kaynağı oldu. Bu yüzden, birlikte daha eşit ve daha özgür bir dünyada yaşamanın motivasyonuyla bir parçası olduğum bu projede tanıma fırsatı bulduğum bütün bu güçlü kadınlara ve emeği geçen bütün çalışma arkadaşlarıma teşekkür ederim.
Geleceğin Rol Model Lider Kadınları projesi benim açımdan çok öğretici oldu. Gerek katılımcılar gerekse mentorumuz Demet Hanım kadınların iş hayatındaki durumları hakkında bana çok şey kattılar. Özellikle benim içinde bulunduğum grup olan girişimci kadınları dinledikçe hem kurumsal hayattan çıkıp kendi işini kurmanın cinsiyet ayrımı gözetmeksizin oluşturduğu zorlukları hem de sadece kadın oldukları için sektörde karşılaştıkları önyargılar ve engelleri gördüm. Bir girişim kurmak için liderlik özelliğinin çok güçlü olması gerektiğini de anladım, çünkü ekibinizin daima motive olması ve katma değeri yüksek işler çıkarması için sizin onlara patronluk değil liderlik etmeniz gerekiyor. İleride kendi işini kurmak isteyen genç bir kadın ve öğrenci olarak, diyebilirim ki, benim geçeceğim yollardan geçen bu hevesli ve genç kadınlarla aynı süreçte yer almak edindiğim en iyi eğitim ve tecrübelerden biri oldu. Proje boyunca kadınların birbirine olan desteği de beni çok etkiledi ve mutlu etti. İşyerinde kadınlar arasında rekabetin daha çok olduğu önyargısına karşın, özellikle Girişimcilik grubundaki katılımcılarımızın birbirlerine her noktada destek olduklarını gördüm. Kızkardeşlik kavramının birbirinden güç alarak beraber yükselmek olduğuna inanan biri olarak Geleceğin Rol Model Lider Kadınları projesi boyunca gerçek manada kızkardeşliğin anlamını bir kez daha kavradım.
Toplumsal cinsiyet hakkında okumak hep ilgimi çekti, zamanla bir sürü şey öğrendim. Bu konuda okurken hep ``ben neler yapabilirim, birilerine ya da kendime nasıl yardımcı olabilirim`` diye merak ettim. Bu projede birbirimize nasıl destek olabileceğimizi gördüm. Yeni kavramlar öğrendim, hikayeler dinledim, birçok etkileyici kadınla tanıştım. Gerçek kadınların gerçek deneyimleri sayesinde henüz dahil olmadığım iş dünyasının bir kadın için nasıl bir yer olabileceğini gördüm. Teorinin pratiğe nasıl dönüşebileceğini gözlemleme fırsatım oldu. Bu erkek egemen dünyanın içinde yapacağımız her değişimin bir anlamı olduğunu anladım. Değişimin bir kadınla başlayıp yüzlerce kadına nasıl ulaşabileceğini gördüm. Aslı hocanın aldığı ``ben bir proje yapacağım`` kararının yüzlerce kadının hayatına dokunduğunu görmek çok etkileyiciydi. Beraber çalıştığım ekip arkadaşlarımdan katılımcılara, konuşmacı olarak aramıza katılan başarılı kadınlardan mentorlarımıza, kadınların ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha gördüm. Bu projeden aklımda kalan en önemli şey kadınların kadınlara destek olmasının önemi. Birlikteysek güçlüyüz.
Liderlik benim bakışımda, kolektif olarak en verimli şekillerde üretmenin yollarını açabilmek ve bu süreçte başkalarının da potansiyelini gerçekleştirebilmesine önayak olmaya çalışmak demek. Bu da elbette ki tecrübe etmeyi ve tecrübe aktarımını zorunlu hale getiriyor. Dünyadaki bütün hataları yapacak kadar vaktimiz olmadığına göre, önümüzdeki örneklerden feyz almak her yaştan insan için bir zorunlulukmuş gibime geliyor. Bu proje de tam olarak tanışma, paylaşım ve tecrübe aktarımı üzerine kuruluydu. Yani bir tür “verimli karşılaşmalar” yaratmak amacını taşıyordu ki bunu sonsuzca kıymetli buluyorum.
Projenin ilk aşamasında eğitimlerin yanı sıra kadınların sektörel tecrübelerini, uğradıkları haksızlıkları ve başa çıkma mekanizmalarını paylaştığı bir destek ortamı oluşturmak amaçlandı. İkinci aşamada da alanında önde gelen çok değerli isimlerlerle tanıştık ve birbirimizden öğrendik. Proje sayesinde karşılaşma, tanışma ve ondan öğrenme fırsatı bulduğum sevgili Beral Madra’nın da tecrübeleri doğrultusunda defalarca tekrar ettiği, aslında çok basit olup fakat kolaylıkla unutuverdiğimiz bir şeyi ben de burada yineleyerek bitirmek isterim: “Birbirimize destek olmamız gerekiyor. Birbirimize destek olmamız gerekiyor. Başka yolu yok.
Yaz stajı research assistant rolü için başvurduğum Koç Üniversitesi’nden proje seçmemiz için liste geldiğinde Geleceğin Rol Model Lider Kadınları beni en çok heyecanlandıran proje olmuştu. Bunun en büyük sebebi toplumsal cinsiyet eşitliliği çalışmasının sadece literatürde kalmayıp aksiyona da geçecek bir proje olmasıydı. Bununla ilgili olarak üniversitede aldığım derslerden, medyada okuduğum kaynaklardan ve de çevremdeki insanlardan duyduğum ortak çıkarım cinsiyet rollerinin kalıplaşmış olması üzerineydi ve bununla ilgili aksiyon alabilecek olmak beni çok motive etti. Stajımda Aslı hocanın değerli yönlendirmeleriyle liderliği, iş hayatındaki kadınlara tanınan ayrıcalıkları sektörel bazlı görme fırsatı yakaladım. Bu fırsat üniversite sonrası yol haritamı çizmemde de çok yardımcı oldu. Kadınların iş hayatında “masaya oturmaktan” korkmaması için kurulmuş bu zincirin bir parçası olduğum için çok mutluyum. Umarim benim neslimin kadınları ve erkekleri bu ve bunun gibi devamının geleceğine inandığım çalışmalarla istediğimiz hayatı kurmamıza, yaşamak istediğimiz dünyayı yaratmamıza destek verir.
İdari asistan olarak yer aldığım Geleceğin Rol Model Lider Kadınları Projesi esnasında benim mentorlarım, proje katılımcılarımız, projede gönüllü olarak çalışan arkadaşlarım ve tabii ki Aslı Hoca oldu. Birden fazla kişi beni, önceden hayatıma yerleşmiş olan 'kendi başınasın, işini kendin hallet' iş anlayışımdan tamamen uzaklaştırdı. Yardım istemenin rahatça ulaşılır olduğuı veya hata yapınca bunun bir diğeri tarafından hemen kapatılması gibi tatlar hayatıma bu proje ile girdi. Bunların peşi sıra görünmez emeğin farkına da bu proje sayesinde vardım. Sınav/ders kıskancında yardımlarını bizden hiç esirgemeyen, yaratıcı fikirleri ve çok yönlülükleri ile beni her daim etkileyen gönüllü arkadaşlarım, yoğun iş tempolarına rağmen işlerinden izin alan hatta şehirler arası yolculuk yapıp uzak kampüsümüze gelen değerli katılımcılarımız ve tabii ki yeni başlayan doktora sürecimde hem kişisel hem profesyonel dertlerimi onca işi arasında dinleyen sevgili Aslı Hoca'm. Hepinize çok teşekkür ederim. Sizleri tanıdığım ve bu projede yer aldığım için çok mutluyum.
Geleceğin Rol Model Lider Kadınları Projesi sayesinde birçok kadının kendi alanındaki iş deneyimlerini, yaşadıkları zorlukları ve erkek egemen bir toplum ve düzen içinde nasıl kendilerini daha ileriye götürmek için çabaladıklarını dinledim. Liderliğin ne demek olduğunun teoride ve uygulamadaki yansımalarını görme fırsatına eriştim. Bu projenin sonunda hepimiz için ortak mesaj “kız kardeşlik” oldu. Bu kavramın altının doldurulması gerektiği ve önce kadın liderlerin diğer kadınları desteklemesinin önemli olduğunu anladım. Kadınlar olarak ataerkil düzenin dayatması olan ‘eksikliklerimize odaklanmanın’ ötesine geçip potansiyelimizin daha çok farkında olmalıyız. Cesaretli olup lider olmak için öne çıkmaktan çekinmemeliyiz. Bu proje süresince kendim için aldığım en önemli mesaj kadınların derdinin her alanda aynı olduğu ve ancak ortak bir çaba ve birbirimizi destekleme sayesinde erkek ya da kadın egemen değil eşitliğin ve adaletin egemen olduğu bir toplum düzenine erişebiliriz.
O kadar uzun süredir projenin içindeyim ki projeye dışarıdan bakıp yorum yapmakta zorlanıyorum. Ancak, şunu söyleyebilirim ki projenin bana en büyük katkısı, kız kardeşliğin önemini anlayabilmem ve somut olarak görebilmem oldu. Projeyle birlikte yaşadığım farkındalığın öncesinde cinsiyet ayrımı olmaksızın kardeşlik olgusunun önemli olduğunu düşünürdüm. Proje içinde, özellikle mentorluk günlerinde, sektör ayırt etmeksizin kadınlık tecrübelerinin, kadının sektördeki konumunun birbirine benzer olduğunu; bu yüzden her sektörde ve hatta sektörler arası kız kardeşliğin önemli olduğunu, kız kardeşler arasındaki dayanışmayla yapısal engelleri yıkabileceğimizi anladım.
Projede yer almak toplumda herkesi etkileyen bir sorunun çözümüne katkı sağlamak demekti benim için. Şimdiye kadar deneyimlediğim toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin 10 farklı sektörde nasıl yaşandığını bilmiyordum. Bu süre içinde sorunun aslında ne kadar büyük olduğunu ve çözüm için neler yapabileceğimizi farklı kişilerden yeni bakış açılarıyla dinledim. Her eğitim günü ve seminer bana yeni motivasyonlar verdi ve kendi liderlik anlayışımı bulmamı sağladı. Liderin yol gösteren birinden ziyade herkes için iyi olacak bir dünya uğruna çalışırken örnek kişi ve arabulucu olması gerektiğini anladım. 10 farklı sektörden tanıdığım değerli katılımcılarımız, konuşmacılarımız ve mentorlarımızın yaşanan onca zorluğa rağmen ne kadar çok çabaladığını görmek, rol modellerle bir arada olmak ve bu dayanışma ağının bir parçası olmak çok umutlu verici. Dilerim bu sosyal ağ ilerleyen yıllarda devam eder ve daha da büyür. İleride ekip arkadaşlarımın ve birer kız kardeş gibi davranan katılımcılarımızın başarılarını duymaktan çok mutlu olacağım. Projenin gerçekleşmesini sağlayan Asli hocaya ve bütün konuklarımıza teşekkür ederim.
Projeye başlarken farklı sektörlerde çalışan birçok kadının birbiri ile network edebileceği ve mentörlük alabileceği bir çalışmaya katılma motivasyonum vardı. Globalde dahi tüm kadınların ``glass ceiling`` de denilen görünür görünmez sınırlar dahilinde kariyerlerinde ilerlemele çabalarına birebir tanıklık etmem sonucunda mezun olduğum üniversitenin bu değerli projesinde yer alma kararını aldım. 20 ülkede farklı sektör ve yaşlarda kadınlarla çalışıyorum. Bu proje ile hedeflenen kadınların birbirine tecrübe aktarımı ve paylaşımları ile daha gelişmiş bir network ile hedeflerine ulaşmalarının önünün açıldığına inanıyorum.
Kariyer basamakları bireysel bir yolculuk gibi görünse de sonuçları bakımından ülkelerine, çevrelerine ve tüm insanlığa olan etkilerini düşündüğümüzde Rol Model Lider Kadınlar gibi projelerin sürdürülebilir başarı ve mutluluk için vazgeçilmezler arasına girmesini umuyorum.
Bu projede görevli olan, gerçekleşmesine vesile olan tüm paydaşların, katılımcıların ortak paydası daha iyi bir gelecek inancı ve umudu olduğunu gözlemleme ve deneyimleme şansı için çok mutlu olduğumu iletmek isterim.
2018 Eylül'ünde Geleceğin Rol Model Lider Kadınları Projesi'ne dahil olurken kadınların güçlendirilmesinde somut olarak pay sahibi olacak bir çalışmaya dahil olmanın büyük heyecanını taşıyordum. Aynı şekilde tüm ekip arkadaşlarımın da bu hevesi paylaştığına tanıklık etmek ve onlarla bu projede buluşmuş olmak büyük mutluluk verici benim için. Eşitliğin yalnızca kadınların bireysel gelişimleri değil, toplumun bütünüyle kalkınabilmesinin vazgeçilemez bir şartı olduğunu göz önüne alarak bu projede birlikte sarf ettiğimiz her bir çabanın çok değerli olduğuna inanıyorum.
Proje kapsamında seminer ve eğitimler için ağırladığımız birbirinden değerli birçok isimle bir araya gelmiş olmanın hepimiz için harika bir fırsat olmasının yanı sıra, tüm proje süresince katılımcılarımızın her birinin hikayesine ve gittikçe artan dayanışmasına ortak olduk. Benim için projenin de en önemli çıkarımı olan kızkardeşliğin böylesine gerçekleştiği bir ortamda yer aldığım için kendimi çok şanslı hissediyorum.
Şimdi kapanış gününe yaklaşırken ise, iş hayatında bu dayanışmanın desteklenmesine katkı sağlayan bir network'ün ve güzel işler çıkarmış bu projenin bir parçası olmanın tatlı gururu var üzerimde.
Bu projenin beni bu kadar heyecanlandırmasının sebebi hem toplumsal cinsiyet eşitliğinin gerçekleştirilmesi için çok büyük bir adım oluşu ve kendimce yavaş yavaş bu konunun aktivitelisine başlamam, hem de liderlik hakkında merak ettiklerim ve kendim de bir gün lider olup kendi çevremde ve belki de dünyada bir etki yaratmayı, toplumsal sorunlar için çözüm üretmeyi istememden. Bunun için hangi sektörde ilerleyeceğime henüz karar verememişken sektörler hakkındaki bilgiyi ilk elden almayı istedim. Stajımda liderliği, sektörleri, kız kardeşliği, cinsiyet ayrımcılığını derinlemesine görmüş oldum. Fark ettim ki kendi içimizde birçok ihtimali barındırıyoruz ve bir yönü seçip sırf o yönde çalışmak bir liderin yapmaması gereken bir şey, interdisipliner çalışma ve açık görüşlülükle önümüzdeki pek çok imkânın farkına varıp, kendimizi olabilecek en iyi liderlik haline getirebiliriz. Bu hepimiz için uzun bir yolculuk ve bu yolda hata yapmaktan korkmayıp, hatalarımızı kabullenip, onların sayesinde kendimizi değiştirmeye ve geliştirmeye çalışmalıyız.